De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden wordt als canon De Republiek genoemd en is de periode van 1588 – 1795. Dit is een belangrijke periode voor ons land. Maar wat is er precies gebeurd? En wat kan jij met dit thema doen?
De belangrijkste gebeurtenissen in de canon van de Republiek
De aanleiding tot het ontstaan van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden:
- 1555: Filips de Tweede, zoon van Karel de Vijfde, heerst over de Nederlanden. De Nederlanden bestaat uit verschillende gewesten. De Nederlanden komen onder leiding van Willem van Oranje in opstand.
- 1568 – 1648: De tachtigjarige oorlog. Aangezien de Petteflet in Groningen staat gaan wij ons verdiepen in de slag bij Heiligerlee.
- 1581: Het ‘Plakkaat van Verlantinghe’: De Staten-Generaal, de leiders van de gewesten, tekenen het Plakkaat van Verlantinge. Dit houdt in dat zij Filips niet meer erkennen als hun koning. Maar wie wordt koning? Uiteindelijk kiezen de opstandelingen voor de republiek als staatsvorm.
- 1584: Willem van Oranje wordt in opdracht van Filips de Tweede doodgeschoten.
De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden bestaat uit: Holland, Zeeland, Groningen, Utrecht, Friesland, Gelderland en Overijssel. De leiders zijn allemaal rijke, protestantse mannen. Katholieke kerkdiensten zijn officieel verboden.
De strijd om de macht binnen de Republiek:
- De strijd tussen Johan van Oldenbarnevelt en Maurits om de macht in Holland.
- 1609: Van Oldenbarnevelt sluit tegen de wil van Maurits tijdelijk vrede met de Spanjaarden. Dit wordt het twaalfjarig bestand.
- 1619: Van Oldenbarnevelt op het Binnenhof in Den Haag in het openbaar onthoofd. Maurits heeft hem laten arresteren.
- 1619: Hugo de Groot wordt door zijn politieke vijand Maurits gevangengenomen in Slot Loevenstein.
De Republiek is onafhankelijk:
- 1648: De vrede van Münster. De tachtigjarige oorlog is eindelijk voorbij. De Republiek der Nederlanden is nu officieel een onafhankelijke staat.
- 1672: Het rampjaar. Nederland wordt van vier kanten aangevallen, namelijk door: Engeland, Frankrijk, de Duitse bisdom van Keulen en de Duitse bisdom van Münster. Johan de Witt krijgt de schuld, want hij heeft het stadhouderschap waar ook het leger onder valt afgeschaft. Het volk wil een sterke stadhouder, namelijk: Willem III van Oranje. Uiteindelijk overleefd Johan de Witt een moordaanslag, maar hij kan niet voorkomen dat de Staten van Holland Willem III tot stadhouder benoemd.
Het einde van de Republiek:
Uiteindelijk verslaat Michiel der Ruyter de Engels-Franse vloot. En de nieuwe stadhouder Willem III weet de vijand aan land te verdrijven. Toch is de gouden periode van de Republiek voorbij, het is crisis.
Vanaf 1700 gaat het steeds slechter. Het leger is verzwakt en de handel loopt terug, want er is veel concurrentie. De burgers willen op den duur ook iets anders, want zij willen niet steeds te hoeven luisteren naar de machthebbers en de kerk. Kritische burgers zoeken elkaar op en verenigen zich. Zij noemen zich patriotten. De patriotten geloven in de idealen van de Franse Revolutie: vrijheid, gelijkheid en broederschap.
In 1795 komt er een einde aan de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. De macht wordt gegrepen door de Fransen.
De regio canons
De bovenstaande gebeurtenissen zijn belangrijke momenten geweest voor de Republiek. Maar binnen deze periode zijn er ook gebeurtenissen die zich afgespeeld hebben in de omgeving waar jouw school staat. Ik ben van mening dat het ook belangrijk is om ook gebeurtenissen dichtbij hun omgeving te bespreken/aandacht te geven. Neem daarom ook eens een kijkje bij de Regiocanons.
Met de kinderen aan de slag
Dit bied ik aan:
- Ter introductie vertel ik het verhaal ‘Weg met de Spaanse heersers!’.
- Ik leg aan de kinderen uit wat gewesten zijn, wat een raadpensionaris is en hoe de Republiek werd bestuurd. Wij gaan de Staten-Generaal naspelen.
- Het rampjaar 1672, wat gebeurde er in Groningen? Ik ga het verhaal van Bommen Berend vertellen.
Dit gaan de kinderen doen:
- Een hoorspel maken over een gebeurtenis dat zich heeft afgespeeld in de periode van de Republiek. Ik heb zeven onderwerpen geselecteerd die de kinderen verder kunnen uitwerken. Op ieder kaartje staat het onderwerp + de stappen die gemaakt moeten worden om uiteindelijk het hoorspel te maken. Download hier het bestand ‘onderwerpen hoorspel de Republiek (.pdf)‘
- Gaan op zoek naar uitdrukkingen die wij in ons dagelijks taalgebruik nog steeds gebruiken. Hier maken zij een tegeltje van. Er is bij mij de optie om dit met pyrografie te doen.
- Het Wilhelmus analyseren. Dit was het strijdlied van de geuzen en is ons volkslied geworden.
- Gaan aan de slag met de topografie van Nederland. Ik gebruik hiervoor het document ’topografie in het basisonderwijs’ SLO. Kinderen mogen natuurlijk meer plaatsen, gebieden en wateren leren, maar dat hoeven zij niet.
Bronnen:
Wil je meer weten over deze periode? Dan raad ik je aan om hier eens een kijkje te nemen om je verder te verdiepen of om informatie voor kinderen weg te halen:
- Canon van Nederland – Karel de V.
- Canon van Nederland – De Opstand.
- Canon van Nederland – De Republiek.
- Canon van Nederland – Johan van Oldenbarnevelt.
- Canon van Nederland – Willem van Oranje.
- Canon van Nederland – De Statenbijbel.
- Canon van Nederland – Hugo de Groot.
- Canon van Nederland – Michiel de Ruyter.
- Canon van Nederland kalender – Het plakkaat van Verlatinghe.
Geschiedenis in minifiguren:
Kijk ook eens rond op https://www.geschiedenisinminifiguren.nl/. Op deze website vind je verschillende minifiguren die jou meenemen door de wereldgeschiedenis. Naast de minifiguren vind je ook veel informatie over de personen. Kinderen kunnen zich op deze website ook heel goed zelf verdiepen in de verschillende personen.
Personages die ik in mijn groep in ieder geval ga bespreken zijn:
Boeken om in de klas te hebben:
- Lang geleden…. – Arend van Dam: Hier staan verhalen in over: de Beeldenstorm, De geuzen in Den Briel, De dood van Willem van Oranje, Ontsnapping in een boekenkist, Tachtig jaar oorlog en Een rampjaar.
De Republiek in jouw klas:
Ga jij ook bezig met het thema de Republiek? Dan ben ik heel benieuwd heel nieuwsgierig wat jouw ervaringen zijn. Maak jij gebruik van de tips die ik hier heb geschreven? Of doe je iets totaal anders? Laat het ons weten door een reactie achter te laten onder dit bericht of jouw ervaringen te delen op de Facebookpagina van inmijnklas.nl.
Heb jij foto’s en plaats je deze op Instagram? Vergeet dan niet om inmijnklas.nl te taggen: @inmijnklas.nl of #inmijnklas te gebruiken.
