De Woeste Hoeve

Exposé

Dit is de informatie die je geeft voordat het eigenlijke verhaal begint.

Dit verhaal speelde zich af rond 1770 en gaat over de grote brand van de Woeste Hoeve. De Woeste Hoeve was in die tijd een gewilde pleisterplaats en gehucht midden op de Veluwe. Een pleisterplaats is een plek waar reizigers konden uitrusten.

Motorisch moment

Dit is het start van het verhaal.

Meer dan 200 jaar geleden was de weg tussen Apeldoorn en Arnhem lang en onherbergzaam. Voor reizigers was er op deze lange en verlaten weg een belangrijke pleisterplaats, namelijk: de Woeste Hoeve.

De Woeste Hoeve werd bewoond door Eva. Zij was moeder van twee zonen: Jan en Gerrit. Jan was de oudste. Hij was slim en bijdehand, maar Gerrit waas daarentegen iets minder intelligent en misschien wel wat achterlijk te noemen. 

Bij de familie woonde ook een meid. Dit was een jonge en vrolijke dame van net twintig jaar. Zij hielp mee in de herberg.

Ontwikkelingen

Er volgt een reeks ontwikkelingen die uiteindelijk naar de climax leiden.

Zonder het van elkaar te weten, waren beiden broers verliefd op de dienstmeid.

Op een avond, toen Gerrit even alleen met haar was in de stal, had hij zijn liefde bekend aan de knappe dame. Echter deed hij dit zo onnozel en op een onbeholpen wijze, dat ze hem had uitgelachen. Ze begonnen te stoeien en het meisje liet hem ook nog eens in de hooi vallen.

En alsof het niet erger kon, moest de jonge Gerrit ook nog eens aanzien dat zijn oudere broer meer geluk had in de liefde.

Gerrit begon stiller en schuwer te worden. En er begon een kwaadaardige jaloersheid in hem te groeien tegen het meisje én zijn broer. Zijn broer kreeg alles voor elkaar en wat had hij bereikt? Helemaal niets..

En alsof het niet erger kon werd moeder Eva heel erg ziek. En na een kort ziekbed stierf hun moeder. Maar dat was niet alles, want kort daarna ging broer Jan trouwen met de dienstmeid. Dit werd Gerrit allemaal teveel.

Tante Tonia kwam naar de Woeste Hoeve om het bruidspaar te helpen. Er moesten namelijk broden, koeken en krentenmik gebakken worden voor de gasten. En er was niemand die dat beter kon dan tante Tonia.

Op de ochtend van het feest, zei tante Tonia tegen Gerrit: “Wil jij wat dennentakken en een klimop halen? Dan kan je daar vervolgens de stoelen van het bruidspaar mee groen maken. En strooi daarna netjes wit zand op de vloer.”

Gerrit mompelde iets en vertrok, maar hij keerde niet terug. Na een tijdje te hebben gewacht besloot tante Tonia om zelf de spullen te gaan halen. Op haar oude benen strompelde ze naar buiten en ze kwam terug met klimop en hulst, de hulst zat vol rode bessen. Ze versierde de twee stoelen groen en op dat moment kwamen Dirk en Marie uit Loenen tante Tonia helpen om de rest te versieren.

Er kwamen steeds meer familieleden en vrienden uit Loenen, Beekbergen, Eerbeek en Hoenderloo naar de Woeste Hoeve gereden om de bruiloft te vieren. Het erf begon vol te staan met paarden en wagens.

In het grote oude vertrek was er een knetterend haardvuur. De gasten stonden binnen, zij waren vrolijk en kletsen met elkaar. In de kamer stond een tafel vol met geschenken. En er kwamen steeds meer mensen binnen druppelen en ook zij hadden geschenken mee voor het bruidspaar. Toen iedereen er was kwam het bruidspaar. ‘Lang leve de Bruid en de Bruidegom!’ riepen de mensen.

Tegen de avond vertrokken de gasten. Het was inmiddels begonnen met waaien en de lucht betrok. Dikke sneeuwwolken stapelden zich op. En niet veel later gilde er een sneeuwstorm over het oude eenzame huis. Het duurde niet lang voordat de gehele Woeste Hoeve in duisternis lag en de bewoners naar bed besloten te gaan.

Gerrit was met zijn kleren aan in bed gaan liggen. Hij bleef hier niet lang liggen, want na een korte tijd sloop hij zachtjes naar beneden en ging hij naar de haard. Hij haalde het laatste beetje vuur dat nog brandde uit de haard en deed dit in een test. Dit is een vuurvast potje, waarin gloeiende kolen gelegd kunnen worden. Hij twijfelde en liep naar de stal. Daar wierp hij het warme gedeelte van de test in het hooi. Heel zachtjes liep Gerrit naar de deur. Hij schoof zonder geluid te maken de grendel van de kleine deur en verdween in de sneeuwstorm.

Climax

Dit is het hoogtepunt van het verhaal.

Het hooi vatte snel vlam en het duurde niet lang voordat het vuur oversloeg in het rieten dak. De hele stal stond in lichte laaien en vuur bleef maar om zich heen grijpen. Het verspreidde zich razendsnel en het bruidspaar lag nog steeds lekker te slapen.

De Woeste Hoeve was niet meer te redden. De volgende dag waren er reizigers bij het afgebrande huis aangekomen. Ze zagen een nog smeulende en rokende stukken liggen. En wat zij aantroffen in het huis, had niemand willen zien. Twee mannen kwamen na een korte zoektocht naar buiten met twee verkoolde lichamen van de jonggehuwden.

Van Gerrit was geen enkel spoor. Hij was in de nacht gevlucht naar de ‘Onzalige Bossen’. Hier heeft hij zich een tijdlang verstopt.

Afwikkeling

Dit is het fysieke einde van het verhaal.

Maar uiteindelijk werd het voor hem steeds lastiger om voedsel te vinden en werd hij genoodzaakt om zichzelf aan te geven bij het gerecht. Gerrit werd gevangengenomen en stierf uiteindelijk in de gevangenis.

Eindbeeld

Dit is het laatste beeld dat je geeft aan de kinderen.

Af en toe zien mensen in de buurt van de Woeste Hoeve een vlammend vuur over de heide dwalen, zo groot als een brandende strobos. Sommige herkennen duidelijk een gloeiende man met een vuurkist in zijn hand. Dit verschijnsel noemt men Gloeiende Gerrit.

Na de brand is de ‘Woeste Hoeve’ herbouwd en in 1811 verbleef keizer Napoleon Bonaparte hier met zijn vrouw. Later in onze geschiedenis bezocht ook Koning Willem III regelmatig herberg de Woeste Hoeve.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog vond er in de nacht van 6 op 7 maart 1945 een aanslag plaats op de SS-generaal Hanns Rauter. De SS-generaal overleefde de aanslag en als wraak liet Rauter 117 gevangen executeren bij de Woeste Hoeve. Vandaag de dag kan je hier een groot monument van vinden.

Het gehucht van de Woeste Hoeve is inmiddels verdwenen. Echter staat de herbouwde herberg er nog wel. Een herberg met een hele rijke geschiedenis en hij functioneert tegenwoordig als café-restaurant.

Lesdoelen

Het verhaal over de Woeste Hoeve is waarschijnlijk een spannend verhaal voor de kinderen. Met dit verhaal kan je verschillende lesdoelen koppelen, bijvoorbeeld:

• Het verhaal kan dienen ter ontspanning.
• Koppel het verhaal aan een thema, bijvoorbeeld: Nederlandse sages, Gelderland.
• Laat de kinderen het verhaal verder bedenken. Vertel het verhaal tot en met het drama dat zich heeft afgespeeld en laat de kinderen bedenken wat er verder met Gerrit is gebeurd. Je kunt dit verhaal dus gebruiken voor het ‘Verhaal van de maand’

Vertellen maar!

Dit verhaal is geschikt voor de bovenbouw. Het is nu aan jou om dit verhaal te delen met de kinderen in jouw klas.

Wil jij een ander verhaal vertellen? Op inmijnklas.nl staan verschillende verhalen om te vertellen! Voor tips en tricks met betrekking tot het voorbereiden van verhalen kan je gebruik maken van deze infographic.

Ga jij dit verhaal ook vertellen aan jouw klas? Wij zijn erg benieuwd naar je ervaringen, lesdoelen, vervolg les en reacties van de kinderen. Deel jouw ervaringen met ons door onder dit bericht een reactie achter te laten.