Exposé
Dit is de informatie die je geeft voordat het eigenlijke verhaal begint.
Een Amelandse sage over Rixt en haar zoon Sjoerd.
Motorisch moment
Dit is het start van het verhaal.
Vele jaren geleden, nog ver voordat Ameland bekend was bij reizigers en toeristen, woonde Rixt samen met haar zoon Sjoerd op Ameland. Zij woonden met zijn tweeën in ’t Oerd, dit is een natuurgebied op Ameland, ver weg van de andere Eilanders. Rixt was weduwe, haar man was nooit teruggekomen nadat hij met een schip op walvissenjacht was gegaan. Dit gebeurde helaas wel vaker in die tijd.
Ontwikkelingen
Er volgt een reeks ontwikkelingen die uiteindelijk naar de climax leiden.
Sjoerd was nog maar jong toen hij zijn vader verloor. Samen met zijn moeder deden ze er alles aan om te overleven. Ze woonden heel primitief in ’t Oerd. Hun huisje was meer een klein hutje bestaande uit spullen die gejut waren. Om te overleven ging Sjoerd iedere dag samen met zijn moeder richting het strand. Samen gingen ze opzoek naar aangespoelde rijkdommen. Ze zochten naar bruikbare goederen, muntstukken en sieraden van vergane schepen.
Maar naarmate Sjoerd ouder werd, was hij het gejut wel zat. Na al die jaren jutten leefden ze nog steeds in armoe. En Sjoerd vond het leven zo hartstikke saai. Hij wilde op avontuur, hij wilde naar zee net als zijn vader. Sjoerd wist natuurlijk heel goed dat zijn vader nooit was teruggekomen van zee, maar dit beangstigde hem niet. Door te gaan varen kon hij beter voor zijn moeke zorgen. Het leven dat zij nu hadden was maar niets, zo vond Sjoerd.
Rixt wist niet wat ze hoorde. Hoe kon haar zoon nou naar zee willen? Ze konden overleven, ze waren gelukkig met zijn twee.
Ze was intens verdrietig en jammerde dagen lang. Kon ze hem dan echt niet overtuigen om niet te gaan varen?
Maar Sjoerd werd met de dag rustelozer en uiteindelijk besloot hij om op een vissersboot te gaan werken. Regelmatig kwam hij thuis met spullen voor zijn moeke. Dankzij de spullen die Rixt kreeg kon zij weer een paar weken zorgeloos leven. Sjoerd had gelijk op deze manier werd het leven wel iets aangenamer.
Totdat er een tijd kwam dat Sjoerd maar niet thuiskwam. Het geld van Rixt raakte weer op en ze was ten einde raad. Wat moest ze nou? En waar was haar zoon?
Voor Rixt zat er niets anders op, dan weer te gaan jutten. Helaas was haar vangst steeds erg schaars. En tijdens de noordwesterstormen liep ze langs het strand, hopende dat ze een noodsein van een schip zou opvangen. Hopende dat dit schip uiteindelijk zou vergaan en zij een mooie buit kon verwachten op het strand. Maar helaas. De schepen vonden aldoor hun weg en Rixt zat iedere keer weer zonder jutterswaar.
Het geduld van Rixt raakte op en op een stormachtige dag begon ze met het smeden van een duister plan. Tijdens de eerstvolgende storm zou ze haar plan gaan uitvoeren.
Een aantal dagen later waaide de wind woest over zee. Er was weer een storm opkomst. Tijdens deze zware storm pakte Rixt haar lantaarn en bond hem hoog op het Oersduin. Zo zou ze de schepen gaan misleiden.
In de verte was een schip en het schip zag de de lantaarn van Rixt. De schipper dacht het de lantaarn van een vuurtoren was en waande zich in de buurt van een veilige haven. Maar er was helemaal geen haven in de buurt…
Climax
Dit is het hoogtepunt van het verhaal.
En zo liep het schip stuk op een zeebank. Het bleek een rijke schoener te zijn. Er spoelde deze nacht al van alles aan op het strand: kisten, tonnen, manden en vaten. Rixt was ontzettend blij met haar vangst en sleepte alles naar haar hutje.
Ondanks de al goede vangst hoopte Rixt op meer. Zodra de zon opkwam ging ze direct weer richting het strand. Zoekende op het strand zag ze in de verte iets groots liggen. Ze versnelde haar pas en toen ze in de buurt was, zag ze een lijk half onder het zand bedekt. Rixt schrok nog niet, want ze zag al snel dat er blinkende ringen om de vingers van de arme visser zaten.
Maar toen Rixt dichterbij kwam herkende ze het gezicht van de visser. Er ging een schok door haar lijf, dit kan toch niet waar zijn?
Het was het gezicht vaan haar jongen, haar Sjoerd lag daar levenloos op het strand. “Oh, God, wat straft gij mij!” jammerde Rixt zittend op haar knieën bij het levenloze lichaam van haar zoon. “Lieve Sjoerd, mijn lieveling! Kijk mij aan! Zie je je moe niet staan? Laat ons naar huis toe gaan! Je bent op ’t Oerd mijn lieve Sjoerd.”
Afwikkeling
Dit is het fysieke einde van het verhaal.
Maar Sjoerd zou niet meer opstaan. En Rixt werd gek van verdriet en spijt. Jaren zwierf zij nog doelloos op ’t Oerd.
Eindbeeld
Dit is het laatste beeld dat je geeft aan de kinderen.
Als je op Ameland bent en er is weer een noordwesterstorm over het Oerd, dan kan je de schim van Rixt zien en haar horen jammeren om haar zoon: “Sjoe-oe-oe-oerd, Sjoe-oe-oe-oerd……”
Lesdoelen
Het verhaal over Rixt van ’t Oerd is een Amelandse sage. In Buren kan je een standbeeld vinden van Rixt. Vertel de kinderen het Amelandse volksverhaal dat bij dit beeld hoort. Het is dus de kinderen amuseren en informeren.
Vertellen maar!
Dit verhaal is geschikt voor de midden- en bovenbouw. Het is nu aan jou om dit verhaal te delen met de kinderen in jouw klas. Extra leuk tijdens een kamp/schoolreis naar Ameland.
Wil jij een ander verhaal vertellen? Op inmijnklas.nl staan verschillende verhalen om te vertellen! Voor tips en tricks met betrekking tot het voorbereiden van verhalen kan je gebruik maken van deze infographic.
Ga jij dit verhaal ook vertellen aan jouw klas? Wij zijn erg benieuwd naar je ervaringen, lesdoelen, een eventuele vervolg les en reacties van de kinderen.
Je kan natuurlijk ook jouw ervaringen met ons delen door onder dit bericht een reactie achter te laten. Of deel jouw ervaringen op de Facebookpagina van inmijnklas.nl.
Bronnen
Voor dit verhaal is er gebruik gemaakt van stichting ‘De ouwe pôlle Ameland’.
